Bu durum birçok yeni arıcının karşılaştığı ve “arılar ballığı niye kullanmıyor?” diye düşündüğü yaygın bir sorundur. Ballık katının konulması her zaman arıların oraya geçeceği anlamına gelmez. Arılar bir yeri kullanmak için bazı şartların oluşmasını bekler.
Arılar Neden Ballığa Çıkmaz?
1. Kuluçkalık yeterince dolmamıştır.
Arılar yukarı kata geçmeden önce aşağı katın en az 7–8 çerçevesini yoğun bir şekilde kullanmalıdır. Eğer kuluçkalıkta hâlâ boş alanlar varsa yukarı çıkmazlar.
2. Ballıkla kuluçkalık arasında boşluk veya soğukluk farkı olabilir.
Ballık ile kuluçkalık arasındaki temas iyi değilse (örneğin çıtalar tam denk gelmiyorsa veya arada sızıntı yapan bir örtü varsa), arılar geçmek istemez. Ayrıca üst kat daha serinse oraya yönelmezler.
3. Nektar akımı zayıftır.
Dışarıdan yeterince nektar gelmediği zaman arılar enerji kaybına neden olacak yeni alanlara yayılmak istemez. Özellikle bal özü akımı başlamamışsa ballıkta petek örülmez.
4. Ballıkta temel petekler varsa, örmeyi erteleyebilirler.
Yeni çerçevelere örme davranışı için motivasyon gerekir. Arılar güçlü değilse veya yaşlı işçi oranı fazlaysa petek örmeyi geciktirirler.
5. Ana arı yukarı çıkamıyor olabilir.
Bazı arıcılar ballık ile kuluçkalık arasına “ana arı ızgarası” koyar. Eğer bu varsa ve yukarıda yumurta yoksa, arılar üst kata ilgi göstermez. Çünkü yavru olmayan yere işçi arılar fazla gidip gelmez.
️ Ne Yapmalı?
✅ 1. Kuluçkalığı iyi değerlendirin.
Ballık koymadan önce en az 7 çerçevenin arılarla dolu olduğundan emin olun. Eğer 5 çerçevede arı varsa henüz erkendir.
✅ 2. Ballıkta örnek petek kullanın.
Kabarmış bir petek çerçevesini ballığa koyarsanız, bu arıları yukarı çıkmaya teşvik eder. Tam ortadaki çıta ideal olur.
✅ 3. Ballık girişini açık bırakın.
Bazı kovanlarda ballık katı ayrı girişe sahiptir. Bu girişi açmak arı trafiğini artırabilir.
✅ 4. Şurup takviyesi yapın.
İnce şurup (1:1) ile kısa süreli teşvik beslemesi, petek örümünü başlatabilir. Bu da arıların yukarı kata geçmesini kolaylaştırır.
✅ 5. Çıtaları üst üste denk gelecek şekilde yerleştirin.
Ballık çerçeveleri, alttaki kuluçkalık çerçeveleriyle hizalı olmalı ki arılar doğal geçiş yapsın.
⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Ballık erken verilirse soğuk hava sirkülasyonu olur ve gelişim yavaşlar.
Gereksiz genişletme, koloninin savunmasını düşürür ve hastalıklara davetiye çıkarır.
Özetle:
Ballığa geçmeyen arı genellikle hazır değildir. Arıların yukarı çıkması için güçlü bir koloni, yeterli nektar kaynağı, uygun petek teşviki ve iyi iç düzen gerekir. Doğru zamanlama ile verimli bir bal dönemi geçirebilirsiniz.
