Kovan içi nem neden oluşur ve nasıl önlenir?

Question

Kovan içi nem, özellikle ilkbahar sonu, yaz aylarında gece-gündüz sıcaklık farkının fazla olduğu dönemlerde ya da kışlatma sırasında ciddi sorunlara yol açabilir. Nem; yavru gelişimini yavaşlatır, küf ve mantar oluşumuna neden olur, arıların ömrünü kısaltır ve hatta balın kalitesini bozar.

Nemin Başlıca Sebepleri:

1. Yetersiz havalandırma:

   • Kovan giriş deliği çok küçükse,

   • Üst örtü sızdırmazsa ya da hava almıyorsa,

   • Strafor gibi kovanlar hava geçirimsizse, içeride nem birikir.

2. Arıların fazla sıkışık olması:

   • Gereğinden fazla çerçeve olması, kovanın içini havasız hale getirir.

3. Bal ve şurup buharı:

   • Bal sağımı sonrası kalan nemli petekler ya da aşırı şurup beslemesi de buharlaşarak nem oluşturur.

4. Dış ortam koşulları:

   • Yağmurlu ve nemli bölgelerde, özellikle Karadeniz gibi iklimlerde kovan içi doğal olarak daha nemli olur.

---

Nemin Zararlı Etkileri:

• Yavru gözlerinde mantar oluşumu,

• Çerçevelerde küflenme,

• Ana arının yumurtlamayı bırakması,

• İşçi arıların kısa ömürlü olması,

• Propolis ve bal kalitesinde bozulma.

---

✅ Nem Nasıl Önlenir?

1. Doğru havalandırma sağlayın:

   • Kovanın ön kısmını yazın tam açın, kışın ise hafif açık bırakın.

   • Üst kapakta hava boşluğu bırakmak ya da özel "kışlık örtü" kullanmak işe yarar.

   • Gerekirse ballık katı arasına havalandırma teli koyabilirsiniz.

2. Fazla çerçeveleri çıkarın:

   • Özellikle zayıf kolonilerde kullanılmayan çerçeveler nemi artırır. Boş çerçeveleri alın.

3. İzole yerine nefes alabilen malzeme kullanın:

   • Strafor yerine iyi yalıtılmış ahşap kovanlar tercih edin.

   • Kovanın altına “ızgara taban” sistemi eklerseniz hava sirkülasyonu sağlanır.

4. Kovan yerleşimini doğru yapın:

   • Güneş alan ve hava akımı olan bir yere kovan koyun.

   • Toprak zemin nemliyse kovan altına 10–15 cm yükseltecek ayaklar koyun.

5. Aşırı beslemeyin:

   • Şurup verdiyseniz 3 gün sonra kontrol edin, artan şurubu alın.

---

Kışta Nem ve Öneriler:

• Kış aylarında nem ölümcül olabilir. Arılar balı tüketip su açığa çıkarır ve bu da kapalı ortamda buharlaşır.

• Kovanın içine kış boyunca kuru bez, talaş torbası veya kâğıt dolu yastık gibi nem çeken materyaller koyabilirsiniz.